MAE’R Gweinidog Iechyd, Eluned Morgan wedi cyhoeddi heddiw (29 Medi) y rhoddir sicrwydd o gymorth ariannol gydol oes i’r rheini sydd wedi’u heffeithio gan y cyffur Thalidomide yng Nghymru.
Daw’r cytundeb deng mlynedd presennol ar gyfer Grant Iechyd yr Ymddiriedolaeth Thalidomide i ben ym mis Mawrth 2023.
Roedd Thalidomide yn gyffur a ddefnyddiwyd yn aml i drin salwch y bore mewn menywod beichiog rhwng 1958 a 1961. Cafodd ei dynnu oddi ar y farchnad ym mis Rhagfyr 1961 pan ganfuwyd ei fod wedi achosi namau geni difrifol mewn babanod a anwyd i fenywod a gymerodd y cyffur yn ystod eu beichiogrwydd.
Mae oddeutu 30 o oroeswyr Thalidomide yng Nghymru yn cael y Grant Iechyd, gyda llawer ohonynt bellach yn 60 oed neu’n hŷn.
Mae’r Thalidomide Trust yn goruchwylio dosbarthiad y Grant Iechyd i oroeswyr Thalidomide sy’n defnyddio’r arian ar gyfer ystod eang o ddibenion iechyd. Mae’r rhain yn cynnwys costau sy’n gysylltiedig â rheoli poen, cymorth personol a gofal personol, symudedd ac annibyniaeth a mynediad at ymyriadau gofal iechyd.
Mae’r Grant Iechyd yn galluogi’r buddiolwyr i bersonoli’r modd y maent yn gwario eu Grant Iechyd, yn seiliedig ar eu hanghenion a’u dewisiadau unigol.
Ers 2013 mae Llywodraeth Cymru wedi rhoi dros £8m i’r Ymddiriedolaeth Thalidomide i gefnogi goroeswyr. Yn dilyn y cyhoeddiad heddiw cytunwyd ar adolygiadau cyllid rheolaidd yn y dyfodol gyda’r Ymddiriedolaeth a fydd yn sicrhau bod anghenion goroeswyr yn parhau i gael eu diwallu.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Eluned Morgan:
“Rwy’n gobeithio y bydd y cyhoeddiad heddiw yn rhoi sicrwydd i oroeswyr Thalidomide y bydd cymorth ariannol parhaus ar gael iddyn nhw. Mae darparu cymorth gyda’u hanghenion iechyd parhaus a’u hanghenion iechyd yn y dyfodol yn eu galluogi i fod yn annibynnol a sicrhau eu llesiant cyn hired â phosibl. Hoffwn ddiolch i’r Ymddiriedolaeth Thalidomide am eu gwaith o ran helpu i oruchwylio’r grant a rhoi cymorth hanfodol i oroeswyr Thalidomide.
Ychwanegodd Deborah Jack, Cyfarwyddwr Gweithredol yr Ymddiriedolaeth Thalidomide:
“Mae’r rhan fwyaf o’n buddiolwyr nawr yn eu 60au ac mae’r blynyddoedd o ddefnyddio eu cyrff mewn ffyrdd na fwriadwyd wedi cael effaith fawr. Mae bron pob un ohonynt yn byw mewn poen cyson ac mae gan y rhan fwyaf ohonynt broblemau iechyd lluosog bellach. Mae cost eu hanghenion cymhleth yn sylweddol ac yn cynyddu. Mae llawer ohonynt wedi bod yn bryderus iawn am y posibilrwydd y bydd y cyllid mawr ei angen hwn yn dod i ben, felly mae’r newyddion hwn i’w groesawu.
“Rydym yn falch iawn bod Llywodraeth Cymru wedi cydnabod hyn drwy ymrwymo i roi cymorth ariannol gydol oes i’n buddiolwyr, a chytuno i adolygu’r lefel cyllid yn rheolaidd i sicrhau ei fod yn bodloni eu hanghenion newidiol.”
Meddai Gill T, 62, yn y Gogledd, a gafodd ei geni gyda breichiau byr a niwed i’w choes dde oherwydd i’w mam gymryd Thalidomide yn ystod ei beichiogrwydd:
“Mae hyn yn newyddion gwych. Mae’r Grant Iechyd wedi gwneud gwahaniaeth aruthrol i’m mywyd i ac wedi fy helpu i gadw fy annibyniaeth.
Yn y blynyddoedd diwethaf, rwyf wedi defnyddio’r arian a gefais i dalu am fan wedi’i addasu sydd â lle ar gyfer fy nghadair olwyn, giât a drws garej trydan a llenni trydan, ramp y tu allan i’r drws cefn a thoiled sy’n golchi ei hun.
Rwy’n berson prysur iawn ac rwyf hefyd yn defnyddio’r Grant Iechyd i dalu i rywun ddod gyda mi pan fyddaf yn mynd allan – i siopa, i ymweld â chanolfannau garddio, i gwrdd â theulu a ffrindiau am ginio neu i wneud gwaith gwirfoddol. Mae cael gwybod y bydd y cyllid hwn yn parhau gydol oes wedi mynd â baich oddi ar fy meddwl.”
More Stories
Conservatives’ Lack of Action on Obscene Energy Profits “Indefensible” says Welsh Lib Dems
New Audit Office Report on Poverty in Wales supports Plaid Cymru’s calls
Successful Operation targeting anti-social driving across Newport and Monmouthshire