Mesur y Farchnad Fewnol “yn gwatwar datganoli” rhybuddia Plaid

RHAID i Lywodraeth Lafur beidio â chydweithredu â Llywodraeth San Steffan ar y Mesur Marchnad Fewnol nes ei bod yn “sylfaenol” yn newid ei dull, meddai Plaid Cymru.

Disgwylir i Fil y Farchnad Fewnol gael ei gyhoeddi yn ddiweddarach yr wythnos hon a bydd yn caniatáu i Lywodraeth y DU benderfynu sut y bydd y cenhedloedd datganoledig yn rhyngweithio â Llywodraeth y DU ar ôl Brexit.

Mae Plaid Cymru a’r SNP wedi ei ddisgrifio fel “ymgais i gipio grym”.

Wrth ysgrifennu at Weinidog Pontio Ewropeaidd Llywodraeth Cymru, Jeremy Miles, dywedodd Gweinidog Cysgodol yr Economi Plaid Cymru, Helen Mary Jones AS, fod Llywodraeth y DU yn gweithredu’n “ddidwyll” a dywedodd fod natur yr ymgynghoriad a’r cynigion sydd wedi’u cynnwys yn y Papur Gwyn ‘yn gwatwar datganoli ‘.

Mae gweinidog cyfansoddiadol yr Alban, Mike Russell MSP, wedi dweud “na allai, ac ni fyddai Llywodraeth yr Alban dderbyn unrhyw gynlluniau o’r fath. Ni fyddem ychwaith yn cydweithredu â nhw.”

Dywedodd Ms Jones y dylai Llywodraeth Cymru ddilyn yr un trywydd oni bai bod Llywodraeth San Steffan yn “newid yn sylfaenol” sut roedd yn gweithredu mewn perthynas â’r Bil hwn.

Wrth ysgrifennu at Weinidog Pontio Ewropeaidd Llywodraeth Cymru, Jeremy Miles, dywedodd Helen Mary Jones MS:

“Bydd y cynigion [a amlinellir yn y Papur Gwyn] yn gweld llywodraethau datganoledig yn gorfod derbyn cynhyrchion a gwasanaethau sydd wedi’u cynllunio i safonau is mewn rhannau eraill o’r DU hyd yn oed mewn meysydd datganoledig.

“Nid oes unrhyw fanylion parthed datrys anghydfod; rhaid i gyrff a strwythurau a grëwyd i oruchwylio Marchnad fewnol y DU fod yn gwbl annibynnol ac yr un mor atebol i Senedd Cymru, Senedd yr Alban, Cynulliad Gogledd Iwerddon a Senedd y DU.

“Mae’n amlwg bod Llywodraeth y DU yn gweithredu’n ddidwyll ac, o ystyried hyd a natur yr ymgynghoriad, y bydd y ddeddfwriaeth yn unol â’r cynigion niweidiol sydd wedi’u cynnwys yn y papur gwyn.

“Cyn y cyhoeddir y ddeddfwriaeth yr wythnos hon, fe’ch anogaf i ddilyn ôl troed Llywodraeth yr Alban a mynegi’n glir eich gwrthodiad i gydweithredu â Llywodraeth y DU ar y materion hyn nes iddi newid ei dull yn sylfaenol.

Ychwanegodd Helen Mary Jones AS,

“Dyma ymgais i gipio grym. Mae mor syml â hynny. O’r amser chwerthinllyd o fyr a roddwyd ar gyfer y cyfnod ymgynghori, y ffaith na chynigiwyd y ddeddfwriaeth hon ar y cyd â’r cenhedloedd datganoledig, i’r cynigion niweidiol a gynhwysir yn y Papur Gwyn ei hun, mae’r saga gyfan hon yn gwawdio datganoli.

“Mae Llywodraeth yr Alban eisoes wedi dweud na fyddan nhw bellach yn cydweithredu â Llywodraeth San Steffan nes iddi newid ei ffordd. Mae’n hen bryd i Lywodraeth Cymru ddangos ei bod yr un mor barod i amddiffyn datganoli.

“Gwnewch yn iawn gan bobl Cymru. Gwnewch yn iawn gan ddatganoli. Sefwch i fyny i San Steffan a mynnu bod Cymru yn cael y grym sydd ei hangen arni i sefyll ar ei thraed ei hun.