MAE Cabinet Rhondda Cynon Taf wedi cytuno ar becyn ariannu wedi’i ddiweddaru ar gyfer yr Ysgol Gynradd Gymraeg newydd arfaethedig yn Rhydfelen. Bydd hyn yn buddsoddi £14.183 miliwn yn y gymuned.

Amlinellodd adroddiad i’r Cabinet ddydd Llun, 28 Chwefror, sefyllfa ariannol y cynllun ar hyn o bryd yn dilyn diweddariad blaenorol ym mis Mehefin 2021. Ers hynny, mae Rhaglen Amlinellol Strategol wedi’i chyflwyno i Lywodraeth Cymru sy’n cynnwys ymrwymiad i gyflawni ysgol carbon sero-net. Cymeradwyodd Llywodraeth Cymru hyn ym mis Medi 2021.

Byddai’r datblygiad ar safle presennol Ysgol Gynradd Heol y Celyn, a bydd yn croesawu disgyblion cyfrwng Cymraeg yr ysgol, yn ogystal â’r rhai sy’n mynychu Ysgol Gynradd Gymraeg Pont Siôn Norton ar hyn o bryd, o fis Medi 2024. Mae’n rhan o fuddsoddiad o £60 miliwn ar draws ardal ehangach Pontypridd, i’w gyflawni drwy Raglen Cymunedau Cynaliadwy ar gyfer Dysgu Llywodraeth Cymru (hen raglen Ysgolion yr 21^ain Ganrif).

Byddai’r ysgol newydd sbon ar gyfer Rhydfelen yn cynnwys cyfleusterau addysg o’r radd flaenaf, Ardal Gemau Aml-ddefnydd newydd, cae chwarae newydd a man casglu/gollwng ar gyfer bysiau. Y bwriad yw i’r ysgol gyflawni Carbon Sero-Net, tra byddai’r adeiladau presennol yn cael eu dymchwel.

Cynhaliodd y Cyngor broses Ymgynghori Cyn Cyflwyno Cais ym mis Medi a mis Hydref 2021, er mwyn i aelodau’r gymuned gael rhagor o wybodaeth am y cynlluniau a chyfle i ddweud eu dweud. Cynhaliwyd sesiwn hefyd yng Nghanolfan y Gymuned, Rhydfelen, lle cafodd trigolion y cyfle i ofyn cwestiynau i swyddogion y Cyngor wyneb yn wyneb.

Rhoddodd adroddiad y Cabinet dydd Llun y newyddion diweddaraf ar gynnydd cyffredinol y prosiect. Cymeradwywyd Achos Busnes Amlinellol i Lywodraeth Cymru ym mis Awst 2021, a’r cam olaf i gael dyfarniad grant ffurfiol yw drwy Achos Busnes Llawn. Cyflwynwyd hyn, gan gynnwys y costau wedi’u diweddaru, i Lywodraeth Cymru ym mis Ionawr 2022. Mae disgwyl i’r achos gael ei gymeradwyo ym mis Mawrth 2022.

Mae cynlluniau cyfalaf Band B drwy Raglen Cymunedau Cynaliadwy ar gyfer Dysgu Llywodraeth Cymru yn cyfrannu 65% o’r cyllid. Yn ôl y costau diweddaraf bydd y grant ar gyfer cynllun Rhydfelen yn £9.219 miliwn. Bydd cyfraniad y Cyngor yn £4.964 miliwn. Ddydd Llun, cytunodd y Cabinet hefyd i ariannu’r  cyfraniad y Cyngor trwy Fenthyca Darbodus, a bydd hyn yn cael ei argymell i’r Cyngor Llawn ar 9 Mawrth, 2022. Bydd yr ysgol newydd arfaethedig hefyd angen cymeradwyaeth cynllunio ffurfiol.

Meddai’r Cynghorydd Jill Bonetto, Aelod o Gabinet Cyngor Rhondda Cynon Taf ar faterion Addysg a Gwasanaethau Cynhwysiant:

“Ddydd Llun, cytunodd y Cabinet ar becyn ariannu diwygiedig ar gyfer yr Ysgol Gynradd Gymraeg newydd arfaethedig yn Rhydfelen – sydd bellach yn cynrychioli buddsoddiad o fwy na £14 miliwn mewn cyfleusterau addysg newydd sydd wrth galon y gymuned. Mae’r diweddariad yn golygu y gallai’r Cyngor bellach elwa ar fwy na £9.2 miliwn o gyllid gan Lywodraeth Cymru, a adlewyrchwyd yn yr Achos Busnes Llawn a gyflwynwyd yn gynharach eleni.

“Mae’r cynigion yma’n rhan o fuddsoddiad ehangach o fwy na £60 miliwn. Cefnogir hyn gan y Rhaglen Cymunedau Cynaliadwy ar gyfer Dysgu a byddai’n cael ei ddarparu ar draws ardal ehangach Pontypridd erbyn mis Medi 2024. Mae’r buddsoddiad hefyd yn cynnwys prosiectau gwerth miliynau o bunnoedd yn Ysgol Uwchradd Pontypridd, Ysgol Gyfun Bryncelynnog, ac Ysgol Uwchradd y Ddraenen Wen.

“Mae cytundeb y Cabinet ddydd Llun yn gam pwysig yn y broses ariannu ar gyfer Ysgol Gynradd Gymraeg Rhydfelen. Disgwylir penderfyniad terfynol gan Lywodraeth Cymru i gadarnhau ei gyfraniad yn fuan. Mae hyn yn brosiect cyffrous iawn i gyflwyno datblygiad Carbon Sero-Net ac amgylchedd dysgu o’r radd flaenaf i ddisgyblion a staff – wrth i’r Cyngor geisio parhau â’i hanes da o wella ei ysgolion drwy fuddsoddiadau sylweddol.”

Ochr yn ochr â’r cynigion gwerth £60 miliwn ar draws ardal ehangach Pontypridd, mae’r Cyngor hefyd yn datblygu nifer o brosiectau buddsoddi mawr mewn ysgolion ledled Rhondda Cynon Taf. Mae cyfleusterau newydd yn cael eu darparu ar hyn o bryd ar safle Ysgol Gynradd Gymraeg Aberdâr ac Ysgol Gyfun Rhydywaun – tra bod prosiectau Model Buddsoddi Cydfuddiannol yn cael eu datblygu i ddarparu adeiladau ysgol gymunedol newydd ar gyfer Ysgol Gynradd Llanilltud Faerdref, Ysgol Gynradd Pont-y-clun ac Ysgol Gynradd Pen-y-gawsi.

Hefyd, ym mis Hydref 2021, cyhoeddwyd rhagor o gynlluniau Band B sy’n defnyddio £85 miliwn o gyllid ychwanegol gan Lywodraeth Cymru – gan ddod â’r cyfanswm cyffredinol i £252 miliwn. Bydd y rhain yn sicrhau buddsoddiad ar gyfer Ysgol Llanhari, Ysgol Cwm Rhondda, Ysgol Gynradd Gymraeg Llyn y Forwyn, Ysgol Gynradd Pen-rhys, Ysgol Gynradd Maes-y-bryn ac Ysgol Gynradd Tonysguboriau, yn ogystal ag ysgol gynradd cyfrwng Saesneg newydd i gymuned Glyn-coch ac ysgol arbennig newydd i’r Fwrdeistref Sirol.